Vì sao hoa tulip bắt nguồn từ Trung Á lại nổi tiếng ở Hà Lan?

Khi nhắc đến tulip, hầu hết du khách đều nghĩ ngay tới loài hoa biểu tượng của Hà Lan. Tuy nhiên, ít ai biết được nguồn gốc thực sự của hoa tulip và lý do mà loài hoa này được yêu chuộng ở đất nước Cối xay gió.

Hoa tulip đã đến Hà Lan thế nào?

Mặc dù rất nổi tiếng với hoa tulip, Hà Lan lại không phải quê hương của loài hoa này. Hoa tulip được cho là có nguồn gốc từ một dãy núi ở khu vực Trung Á, sau đó được những người dân Đế quốc Ottoman (Thổ Nhĩ Kỳ ngày nay) trồng trong nhiều thập kỷ. Là một loài hoa đẹp, hiếm có, tulip nhanh chóng được ưa chuộng ở Tây Âu và lần đầu xuất hiện ở Hà Lan vào thế kỷ 16.

Lễ hội hoa tulip quốc tế được tổ chức hàng năm ở thành phố Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ với hàng triệu bông hoa được trồng trên khắp các công viên và đại lộ. Ảnh: Design Dautore.

Không ai biết rõ về người đã mang tulip đến Tây Âu, tuy nhiên có một câu chuyện kể lại rằng đó là Oghier Ghislain de Busbecq, đại sứ dưới thời vua Ferdinand I (Vua nước Áo). Sau khi nhìn thấy loài hoa đẹp được trồng trong cung điện vua Suleyman (vua ở Đế quốc Ottoman), Oghier đã gửi tặng chúng cho người bạn của mình. Đó là một nhà thực vật học Carolus Clusius, người đang nghiên cứu cây thuốc ở Đại học Leiden (Hà Lan). Đây cũng chính là tiền đề cho việc buôn bán các củ hoa ở Hà Lan.

Sau đó, hoa tulip bắt đầu xuất hiện trong những tác phẩm nghệ thuật và rất được tầng lớp thượng lưu ưa chuộng. Lúc bấy giờ, việc trang trí bệ cửa sổ với loài hoa này được coi là biểu hiện của thành công và giàu có ở Hà Lan. Theo câu chuyện được kể lại, vào những năm 1596 – 1598, hàng trăm củ hoa tulip trong vườn Carolus Clusius đã bị đánh cắp.

Vào đầu thế kỷ 17, hoa tulip trở thành một sản phẩm thương mại quý ở Hà Lan và các nước châu Âu. Vì vậy, củ hoa đã được bán ra với giá “cắt cổ”. Tuy nhiên, hoa tulip nổi tiếng ở Hà Lan không phải chỉ bởi vẻ đẹp của chúng, mà còn nhờ chiến lược kinh doanh đầy mạo hiểm của các thương gia.

Cơn sốt hoa tulip

Clusius đã nghiên cứu tulip một thời gian dài để tìm hiểu vì sao loài hoa này có nhiều màu sắc. Tuy nhiên, ông cùng các học trò không thể phát hiện ra một loại vi-rút đã tạo nên màu sắc của loài hoa này. Khi mới bắt đầu, việc trao đổi hạt giống và củ hoa diễn ra thuận lợi. Tuy nhiên, khi củ hoa (đặc biệt những củ bị nhiễm vi-rút) dần trở nên phổ biến, giá của chúng bỗng tăng vọt.

Từ đó, cơn sốt hoa tulip đã ra đời. Kinh doanh loài hoa này được coi là một hình thức kiếm tiền mang lợi nhuận lớn trong thế kỷ 17. Các thương nhân biết rằng nhu cầu về loài hoa lạ này rất cao, tuy nhiên nguồn cung lại thấp. Vì vậy họ mua củ tulip vào mùa đông với giá rẻ và chờ bán lại chúng vào mùa hè. Các nhà đầu tư đã tạo ra những hợp đồng mua bán ngay cả khi họ chưa thực sự nhìn thấy những bông hoa này.

Ngày hội hoa tulip được tổ chức ở quảng trường Dam, thủ đô Amsterdam vào ngày thứ 7 thứ 3 trong tháng Một. Ảnh: Heavenly Holland.

Mùa đông năm 1673, nhiều người đã không đồng ý mua củ hoa với giá cắt cổ. Giá hoa tulip sụt giảm nhanh chóng khiến các nhà đầu tư phải chịu thiệt hại nặng nề, chấm dứt cơn sốt một thời. Nhưng người dân Hà Lan vẫn yêu chuộng loài hoa này. Đến năm 1931, các nhà khoa học đã tìm ra loại vi-rút tạo màu trên hoa xuất phát từ một loài bọ. Ngày nay, hoa tulip nhiều màu sắc vẫn được tạo giống từ phương pháp này.

Hiện tulip trở thành một loài hoa biểu tượng của Hà Lan. Hàng năm, ngày hội hoa tulip quốc gia được tổ chức ở Amsterdam vào cuối tuần thứ 3 trong tháng Một. Vườn hoa được làm từ 200.000 bông hoa tulip được trưng bày ở quảng trường Dam. Để tham dự mùa hoa tulip ở Hà Lan, du khách có thể ghé thăm vườn Keukenhof, thị trấn Lisse, miền nam Amsterdam từ cuối tháng 3 đến giữa tháng 5. Ngoài ra, bạn cũng có thể ghé thăm Bảo tàng hoa tulip ở Amsterdam để tìm hiểu ý nghĩa của loài hoa này trong văn hóa Hà Lan.

Lan Hương (Theo Dutch Review)